Prawie połowa badanych (48,5%) wskazała działania wojenne jako główną przyczynę decyzji o migracji Ukraińców po 24 lutego 2022 r. – wynika z badania Wydziału Zarządzania Politechniki Gdańskiej przeprowadzonej na próbie 1400 Ukraińców osiedlonych w Polsce i zarejestrowanych w bazie migrantów zatrudnianych przez międzynarodową agencję zatrudnienia Gremi Personal (w okresie luty-czerwiec 2023).
Wyniki są kontynuacją badań sprzed roku zespołu badawczego w składzie prof. Krystyna Gomółka i dr hab. Małgorzata Gawrycka prof. Politechniki Gdańskiej, które po napaści Rosji na Ukrainę w 2022 roku zainteresowały się w jaki sposób polityka migracyjna może wpływać na funkcjonowanie rynku pracy w Polsce.
Najbardziej interesowało nas czy wszyscy uchodźcy zainteresowani podjęciem pracy w polskiej gospodarce mogli ją znaleźć w kontekście obserwowanych zmian w strukturze demograficznej w Polsce, związanej z napływem ludności i polityką migracyjną. Z naszego badania wynika, że dominującą rolę w migracji po 24 lutego 2022 r. odegrały kobiety, które przybyły do Polski często wraz z dziećmi, które nie zawsze podejmowały zatrudnienie ze względu na obowiązki rodzinne. Badanie wskazuje, że najwięcej wolnych miejsc pracy w Polsce odnotowano w przetwórstwie przemysłowym, budownictwie, handlu i naprawie samochodów, transporcie i gospodarce magazynowej, a są to raczej stanowiska pracy stereotypowo przeznaczone dla mężczyzn, których na polskim rynku zabrakło z powodu działań wojennych. W efekcie część kobiet migrantek z Ukrainy pracy w Polsce nie znalazła. – mówi prof. dr hab. Krystyna Gomółka, kierująca Zakładem Studiów Wschodnich Wydziału Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej.
Duży napływ migrantów nieznających języka polskiego 62 % spowodował, iż wielu Ukraińców wykonywało pracę niezgodną z wykształceniem. Ponad 1/3 decyzję o wyjeździe z swojej ojczyzny podjęła po uzyskaniu gwarancji zatrudnienia w Polsce.
Ponad 52% przybyłych do Polski respondentów mieszkało na wsiach, drugie tyle pracowało wcześniej na etacie w Ukrainie. 55 % zatrudnionych Ukraińców otrzymywało wynagrodzenie w wysokości nie przekraczającej 300 euro. Migrantami byli ludzie młodzi do 45 roku życia. A wśród migrujących dominowały kobiety – ponad 85%. Spośród tych, którzy przybyli do Polski nie mając wcześniej zagwarantowanego zatrudnienia, najczęściej o wolnych miejscach pracy dowiadywała się od znajomych i rodziny (34,5%). Ponad 60% znalazło zatrudnienie w krótkim okresie, najczęściej w handlu i usługach (47%) oraz budownictwie (ponad 40%). Wynagrodzenie 44 % respondentów wyniosło ponad 600 euro. 43 % nie podjęła decyzji o pozostaniu w Polsce i powróciła na Ukrainę.
Badanie sprzed roku pokazuje niewielkie różnice – wcześniej migranci zarobkowi pochodzili z małych wsi i miasteczek do 50 tys. mieszkańców (40 %), po wojnie ruszyli również mieszkańcy miast (65 %). Zdecydowana większość sprzed wojny miała gwarancję zatrudnienia w Polsce w momencie emigracji (60 %), w przypadku uchodźców było to tylko 30 %. I również obecne badanie pokazuje, że kraj opuszczają głównie młodzi ludzie do 45 r.ż, a uchodźca ma twarz kobiety – w poprzednim było ich 65 %, teraz – 85 %. – komentuje Yuriy Grygorenko, główny analityk Centrum Analitycznego Gremi Personal.
