Badania socjologiczne: Ukraińscy imigranci zarobkowi planują aktywniejszą integrację w Polsce w 2021 roku.

Centrum analityczne Gremi Personal przeprowadziło badanie socjologiczne na temat integracji w Polsce ukraińskich imigrantów zarobkowych. Celem było zbadanie transformacji postaw ukraińskich imigrantów zarobkowych w Polsce w zakresie warunków pracy, pobytu, planów dalszej integracji ze społeczeństwem polskim lub odwrotnie – ewentualnej imigracji zarobkowej do innych krajów. Pierwsze takie badanie zostało przeprowadzone przez Centrum analityczne w lutym 2020 roku. Tegoroczne badanie umożliwiło zbadanie przemian zamiarów ukraińskich imigrantów zarobkowych w roku, w którym wybuchła na świecie pandemia.

Z przeprowadzonych badań wynika, że podobnie jak w roku ubiegłym, postępuje stabilna tendencja opuszczania Ukrainy przez młodszą populację jej obywateli – poniżej 39 roku życia. W skali roku obserwuje się umiarkowaną tendencję do zwiększania udziału kobiet w strukturze imigracji zarobkowej ze względu na płeć (w porównaniu do 2020 r. – nastąpił wzrost o 3%). Większość respondentów posiada wykształcenie wyższe (28,4%), zawodowe lub średnie specjalistyczne (47,8%).

Wysokie poczucie zadowolenia z wykonywanej pracy w Polsce przeważa u większości respondentów, aż 68,3% jest raczej zadowolona lub całkowicie usatysfakcjonowana. Trzy główne zalety pracy w Polsce dla respondentów były i są ekonomiczne: wysoki poziom wynagrodzenia w porównaniu z Ukrainą (80,6%), stabilna sytuacja gospodarcza w Polsce (27,9%) oraz możliwość łatwiejszego uzyskania wizy na pracę lub zezwolenie na pobyt czasowy niż w innych krajach UE (25,4%). Natomiast 18,6% respondentów nie jest zadowolonych z postawy Polaków w środowisku pracy, a tylko 2% w życiu codziennym. Ten ostatni wskaźnik zwraca szczególną uwagę, ponieważ w ubiegłorocznym badaniu 26% doświadczyło negatywnego stosunku Polaków w życiu codziennym.
Powody, które skłaniają respondentów do opuszczenia Ukrainy, mają również charakter ekonomiczny. Najważniejsze z nich to: bezrobocie (70,9%), zła sytuacja gospodarcza (49%), brak perspektyw (23,2%), niestabilność polityczna (22,8%), korupcja (14%). Najmniej respondentów powołuje się na: wojnę w Donbasie (7,2%), utratę biznesu (4,1), przestępczość (1,2%) czy kiepski system medyczny (3,1%).

O planach integracyjnych ukraińskich imigrantów zarobkowych w Polsce. 46,4% deklaruje dalsze zamiary integracyjne, aby pozostać i mieszkać w Polsce. Jednocześnie 37,3% ma zamiar ekonomiczny zarabiania pieniędzy i powrotu do ojczyzny. Co ważne, 35,1% w ogóle nie rozważa powrotu na Ukrainę. W 2020 roku liczba ta była mniejsza, wynosiła 30,5%. Jeśli chodzi o plany dalszej migracji zarobkowej do krajów europejskich, poza Polską, 54,1% Ukraińców jest zainteresowanych możliwością podjęcia pracy w innych krajach UE. Ten trend, nawet biorąc pod uwagę pandemię i lock down, jest podobny do 2020 r., kiedy to 56% było zainteresowanych taką możliwością. Spośród nich 43% tylko rozważa taką możliwość i tylko 4,2% zajmuje się tą kwestią. Pandemia i lock down nie zmniejszyły zamiaru podróżowania do innych krajów w celu zarabiania pieniędzy, ale znacznie ograniczyły możliwości podjęcia konkretnych kroków. Wśród najciekawszych krajów do podjęcia pracy, poza Polską, pozostają mniej więcej takie same jak w zeszłym roku: Niemcy, kraje skandynawskie, Czechy, Kanada, USA. Zainteresowanie pracą w krajach skandynawskich prawie się podwoiło (42,5% w 2021 roku, w porównaniu z 22% w przeszłości).

Ponad połowa (59,7%) badanych respondentów zamierza uzyskać zezwolenie na pobyt czasowy (tzw. „Karta pobytu”) lub już to zrobiło (w 2020 r. 53%). Jeszcze więcej zamierzają uzyskać zezwolenie na pobyt stały 66,5% (w 2020 r. 60%). Zauważalny wzrost tych wskaźników wskazuje również na wzrost nastrojów integracyjnych respondentów. Trzeba mieć na uwadze, że Ukraińcy, którzy napotkali na przeszkody w trakcie zamykania granicy z jej przekroczeniem lub przedłużania wiz pracowniczy, respondenci, otrzymując „karty pobytu”, starają się takie problemy w przyszłości zminimalizować. Niemniej jednak jest wystarczająco dużo czynników wskazujących na wzrost chęci ukraińskich imigrantów zarobkowych do integracji w Polsce. Przykładowo: zamiar przeprowadzki rodziny do Polski, 51,7% planuje ten krok lub już go zrealizowało, ponownie widzimy wzrost w porównaniu z ubiegłym rokiem, 41% miało podobne zamiary w 2020 roku.
Plany ukraińskich imigrantów zarobkowych do otwierania własnej firmy w Polsce znacznie wzrosły. W 2020 r. takie zamiary miało 25% Ukraińców, podczas gdy w 2021 r. aż 39,8%.

W 2020 roku 34% ukraińskich imigrantów zarobkowych rozważało możliwość zakupu nieruchomości w Polsce, a w 2021 nastąpił prawdziwy „skok”, aż 55,5% badanych planuje w najbliższym czasie zakup nieruchomości w Polsce.

Jak zauważa założyciel międzynarodowej firmy pośrednictwa pracy Gremi Personal, Evgenij Kirichenko: „Biorąc pod uwagę dane z naszych dwóch badań socjologicznych, w tym roku Ukraińców jest znacznie więcej niż w 2020 roku, planują lub już realizują otwarcie własnego biznesu w Polsce, sprowadzanie rodzin, zakup nieruchomości. Znacząco wzrósł również popyt na karty mieszkaniowe. Wszystko to wskazuje, że obecni ukraińscy imigranci zarobkowi coraz częściej postrzegają Polskę jako kraj stałego pobytu. Jest to niestety niedobry trend demograficzny i gospodarczy dla Ukrainy. Jednak sytuacja imigrantów zarobkowych w Polsce, również nie jest idealna. Pozytywne plany Ukraińców do integracji w Polsce, nie oznaczają automatycznie chęci znalezienia stałego zatrudnienia na polskim rynku pracy. W badaniu odnotowano niewielki wzrost niezadowolenia Ukraińców z warunków pracy i wynagrodzeń w polskich przedsiębiorstwach w okresie pandemii w porównaniu z rokiem ubiegłym. Jednocześnie ich zainteresowanie migracją zarobkową do innych krajów UE, USA i Kanady utrzymuje się na stałym wysokim poziomie. W związku z tym, jeśli inny kraj, który interesuje ukraińskich migrantów zarobkowych, oferuje lojalne warunki dostępu do swojego rynku pracy, to na polskim rynku może dojść do znacznej utraty ukraińskiej siły roboczej, która obecnie stanowi ważny składnik polskiej gospodarki. I to pozostaje kluczowym wyzwaniem dla Polski ”.

Metoda badawcza:
CASI w 82 miejscowościach w Polsce przeprowadzono wywiady z 1100 respondentami (ukraińskimi imigrantami zarobkowymi).
Błąd statystyczny wyniósł: maksymalnie 3,1%
Termin etapu terenowego: 12-19 lutego 2021

Odniesienie:
Adaptacja imigranta to proces przyswajania przez cudzoziemca wzorców zachowań, norm i wartości społecznych, umiejętności, które pozwalają mu egzystować i skutecznie działać w społeczeństwie przyjmującym. Adaptacja jest ściśle związana z uzyskaniem statusu urzędowego przez imigranta i legalizacją jego pobytu.
Plany imigranta to proces włączania cudzoziemca w system stosunków społecznych, prawnych i kulturowych społeczeństwa przyjmującego jako jego pełnego i stałego członka. Najczęściej wiąże się z uzyskaniem przez imigranta prawa do czasowego lub stałego pobytu w kraju, a także z uzyskaniem obywatelstwa kraju przyjmującego.

Link do pełnego tekstu raportu  “Plany Integracyjne ukraińskich imigrantów zarobkowych w Polsce ”

Biuro Prasowe Gremi Personal w Polsce:
+48 508 818 192
m.siergiej@gremi-personal.com
+48 513 516 155
media@gremi-personal.com